هک رشد که بهش بازاریابی رشد هم میگن (به انگلیسی: Growth hacking) در حقیقت یه سری تکنیک بازاریابی دیجیتال هست که برای بالا بردن فروش محصولات و خدمات استفاده میشه تا یه کسبوکار با صرف کمترین هزینه، تو کوتاه مدت به بیشترین بازدهی برسه.
چقدر این کلمه درکش سنگیه!
اگه با خوندن این تعریف کلی، گمان کردی هک رشد یا همان خلق رشد در بیزینس کار سخت و پیچیدهایه؟ نه بابا نترس، اَصلَنم اینطور نیست!
الان با زبون ساده و خودمونی بهت میگم، هک رشد چیه، چرا کسبوکارها برای رشد سریع به اون نیاز دارن و تکنیک هک رشد در بازاریابی به چه شکلی انجام میشه. اونوقته که میبینی چه کاری آسونتر از این!
حتما این روزها تو هم دیدی که بعضی از استارتآپها بهسرعت پیشرفت میکنن و در عرض چند سال فراگیر میشن، طوری که اسمشون سر زبونها میافته. آدم تعجب میکنه که این کسبوکارها از چه تکنیکهایی برای رشد کسبوکارشون استفاده کردن.
تعجب نداره که!
اگه بخوام از راز پیشرفت این استارتآپها پردهبرداری کنم باید بگیم، هک رشد (Growth Hacking) دلیل اصلی موفقیت چشمگیر این کسبوکارها هستش.
انگار بیشتر، کنجکاو شدی تا در باره خلق رشد در کسبوکار بدونی؛ پس تا انتهای این مقاله با من باش، تا با آموزش هک رشد بتونی از این استراتژی برای رشد کسبوکارت استفاده کنی.
هک رشد معمولاً برای استارت آپها و کسبوکارهای کوچیک استفاده میشه که مقدار زیادی پول نقد ندارن و باید سریع به نتیجه برسن. البته هر کسبوکاری که آنلاین هست میتونه از بازاریابی رشد استفاده کنه.
هک رشد چیست؟
هک رشد یا بازاریابی رشد به استفاده از تاکتیکها و استراتژیهای نوین دیجیتال گفته میشه، که یک کسبوکار با صرف کمترین هزینه و وقت به بیشترین بازدهی میرسه. از اسم این استراتژی بازاریابی هم پیداست، هَکِ رُشد به معنی استفاده از میانبرهایی برای رسیدن به رشد بیشتر در یه کسبوکار هست.
بازاریابی هک رشد، برای سازمانها، استارتآپها و کسبوکارهایی خوبه که، نیاز دارن توی زمان کم نتیجه بگیرن و از طرفی، توی هزینهها صرفهجویی کنن. چون اغلب استارت آپها در شروع کار پول و بودجه محدودی دارن. به عنوان مثال استارت آپها میان با راه اندازی بخش دیجیتال مارکتینگ یه سری کارا واسه رشد سریع بیزنسشون میکنن بعد با تحلیل داده با ابزارهای مختلف مثل آنالیتیکس سریع میفهمن کاراشون نتیجه داده یا نه، ادامه بدن یا نه؛ اینجا دیگه زمان تلف نمیشه. تو مقاله دیجیتال مارکتینگ به زبان ساده چیست، کامل توضیح دادم چی به چیه، دوست داشتی بخونش.
خلق رشد میتونه کسبوکارهای کوچیک رو بهسرعت رشد بده و اگر بخواییم روی دیگه سکه رو هم ببینیم، این استراتژی بازاریابی میتونه جایگاه فعلی سازمانهای بزرگ رو هم به خوبی حفظ کنه و راهکارهایی برای ارتقاءشون در اختیار هیئت مدیره بذاره.
اگر بخواییم یه تعریف شسته و رفته از هک رشد داشته باشیم باید بگم:
هک رشد یک اصطلاح بازاریابی است که استارتآپها و شرکتهای نو پا با توجه به بودجه محدودی که دارند از این روش بازاریابی به عنوان یک میانبر استفاده میکنند، تا سریعا بتوانند رشد کرده و برند خود را بر سر زبانها بیاورند. رشد یک کسبوکار، یعنی رشد مشتری، رشد آگاهی از برند، رشد درآمد!
هک رشد و بازاریابی در کسبوکار چه تفاوتی با هم داره؟
با توجه به اون تعریفی که درباره هک رشد چیست گفتم، شاید با خودت بگی، خوب! هک رشد که همون بازاریابی شد. نه، اشتباه نکنید! استراتژی خلق رشد، تفاوتهای ظریف و مهمی با بازاریابی داره. تکنیکهای خلق رشد جنبههای فراوانی رو تحت تاثیر قرار میدن. یا اینطور بگم، تاکتیکهای نوین بازاریابی برای جذب مشتری و تشویقش برای استفاده از محصول و خدمات بکار میره.
اگه بخوام یه مثال ساده بزنم، ارسال ایمیلهای تبلیغاتی و اعلان خودکار، فرمهای ثبتنام ساده و سادهسازی ورود به سایت با هزینه کم باعث جذب بیشتر مشتری میشه.
هَکِر رشد کیه؟
تو یه جمله، به فردی که در رابطه با بازاریابی رشد تخصص داره، بهش هَکِرِ رُشد میگن. اولین بار تعریف هکر رشد، توسط شان الیس ارائه شد. شان الیس از بنیانگزاران اصلی بازاریابی رشد شناخته میشه، که الانم مدیر اجرایی یکی از بزرگترین شرکتها در این زمینه هست. شان الیس در توییتی در سال 2010 بیان کرد:
هَکِرِ رُشد به کسی میگویند که هدف اصلی او رشد یک کسب و کار است. هرکاری که او انجام میدهد را میتوان در زمینه رشد بیزنس، بررسی کرد.
متخصص هکر رشد برای بازاریابی نوین از فرایند مخصوص خودش استفاده میکنه. بررسی و اولویتبندی ایدهها، آزمایش ایدهها، بررسی کافی برای اینکه مشخص بشه کدوم ایدهها سیر صعودی رشد را حفظ کردن و کاهش یا افزایش استفاده از ایدههای مختلف میتونه مراحلی از این فرایند باشه.
هکر رشد دادهها رو دقیق و منظم ثبت میکنه تا بتونه با تحلیل دادهها، فرایندها را تکرار کنه و در هر تکرار، اصلاحات لازم و مناسب رو بزنه تا باعث افزایش رشد بشه.
ازطرف دیگه، نقل قولهای شان الیس که ارتباط بین بازاریابی نوین با تستهای A/B و بهینهسازی را تایید میکنه، باعث میشه که هکرهای رشد تمام ایدههاشون رو آزمایش بکنن تا مشخص بشه، کدوم ایده خوب جواب داده و کدوم ایده اون تاثیرگذاری که باید داشته باشه رو نداشته.
مزایای هک رشد
رشد سریع و بازگشت سرمایه:
وقتی از بازاریابی هک رشد استفاده میکنی این امکان رو داری تا سریع با تحلیل دادهها و آزمونخطاهایی که کردی نقاط قوت و ضعف کارتُ در بیاری و بهترین استراتژیها را برای رشد بیزینست انتخاب کنی و این باعث میشه به رشد سریع و پایدار تو کسب و کارت برسی.
بزار با یه مثال ساده برات شفاف کنم:
فرض کن برای اینکه مشتری بیشتری به سایتت جذب کنی، از یه بنر تبلیغاتی توی سایتهای مختلف استفاده کردی، حالا میتونی با ابزارهایی مثل آنالیتیکس بررسی بکنی ببینی چقدر این بنرها بازدهی داشته. آیا لازمه ادامه بدی یا نه! این کار علاوه بر رشد سریع، توی بازگشت سرمایه هم کمک کننده است و نمیزاره پولت جای غلط هدر بره.
Roi یا همون بازگشت سرمایه نشون میده به ازای پولی که داری هزینه میکنی برای تبلیغات، چقدر سود به دست میاری و این بهت کمک میکنه تا ببینی که هزینههایی که داری میزاری ارزشش رو دارن یا نه.
کاهش هزینههای بازاریابی:
یکی دیگه از مزایا هک رشد اینه که میتونی با روشهای خلاقانه و کم هزینه کسبوکارت رو رونق بدی. مثلا از شبکههای اجتماعی استفاده کنی مثل اینستاگرام، با تولید محتوای خوب که به اصطلاح بهش میگن وایرال، کاری کنی که مثل ویروس محتوات از فردی به فرد دیگه منتقل بشه تا مخاطبهای بیشتری رو با برند، محصول و کسبوکارت آشنا کنی. به این روش بازاریابی ویروسی هم میگن که نه تنها تو اینستاگرام بلکه تو خیلی از روشهای تبلیغاتی دیگه کاربرد داره. یا بری سراغ ایمیل مارکتینگ؛ یه بانک ایمیل از مخاطبهات جمع کنی و بهشون پیشنهادات جذاب بدی.
اینم بگم که همین تبلیغات ویروسی، باعث افزایش آگاهی از برندت میشه. پس یکی دیگه از مزایا هک رشد، همین افزایش آگاهی برند هست.
افزایش نرخ تبدیل:
هرچقدر تو یه بیزینس مشتریان تجربهی کاربری خوبی داشته باشن (رضایت مشتری) و اون بیزینس بتونه قیف فروشش رو بهینهسازی کنه، بی برو برگشت نرخ تبدیل بالایی رو تجربه میکنه. با ابزارها و روشهایی که تو بازاریابی هک رشد هست، میشه دادههای مربوط به تجربهی کاربری و مسیر سفر مشتری رو جمعآوری و تحلیل کرد، ایرادهاش رو پیدا و اصلاح کرد و با بهینهسازی قیف فروش و تجربه کاربری، نرخ تبدیل رو هم بالا برد و به فروش و درآمدهای خوب رسید. هر چقدر یک مشتری تجربهی کاربری خوبی داشته باشه تبدیل به یک مشتری وفادار میشه. پس علاوه بر افزایش نرخ تبدیل یکی دیگه از مزایای هک رشد، وفادارسازی مشتریان هست.